Skip to main content

middagsymposium & boekpresentatie 'Beplantingen op verdedigingswerken'

11 april 2013

Geschiedenis, huidige waarden en beheer van militaire beplantingen

Twee van de auteurs, Ido Borkent en Martijn Boosten, overhandigen de eerste exemplaren van het boek 'Beplantingen op verdedigingswerken' aan de schrijvers van het voorwoord Henk Rampen en Rob Zakee.

Presentaties

Beplantingen op verdedigingswerken door de eeuwen heen' Martijn Boosten, Stichting Probos
'Geniepark: militair historisch erfgoed Geniedijk wordt modern stadspark' Hank van Tilborg, H+N+S Landschapsarchitecten
Het beheer van beplantingen op verdedigingswerken' Patrick Jansen, Stichting Probos

Informatie

In de pers Met een kam door het fort, Trouw 9 juli 2012
Boek bestellen Beplanting op verdedigingswerken


Plattegrond fort Nieuw Sint-Andries, 1891Eeuwenlang werden beplantingen van bomen en struiken gebruikt bij de verdediging van gebieden, steden en vestingen als extra barrière of leverancier van gebruikshout. Tegenwoordig herbergen beplantingen op forten, linies en vestingwerken een groot aantal cultuurhistorische, ecologische, landschappelijke en recreatieve waarden. Voor beheerders en anderen die zich met forten, vestingwerken en linies bezighouden, is het van belang kennis over de (historische) beplantingen en hun waarden te hebben. Dit symposium bestaat uit een aantal lezingen die hier op ingaan. Bovendien zal het nieuwe boek ‘Beplantingen op verdedigingswerken’ worden gepresenteerd. Dit boek bevat informatie over historische militaire beplantingen en biedt handvatten voor het beheer en de inrichting van beplantingen op verdedigingswerken.

Het symposium 'Beplantingen op verdedigingswerken' is tot stand gekomen met financiële steun van:logo NHW

Achtergrond
Eeuwenlang werden beplantingen van bomen en struiken gebruikt bij de verdediging van gebieden, steden en vestingen als extra barrière of leverancier van gebruikshout. Eerst op bijvoorbeeld individuele landweren, schansen en vestingsteden, maar later ook op militaire verdedigingslinies, zoals de Grebbelinie, de Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Stelling van Amsterdam. In de hoogtijdagen werden er uitgebreide bestekken geschreven met ingewikkelde, ingenieuze beplantingsplannen. Nog steeds herbergen forten en andere verdedigingswerken restanten van deze militaire beplantingen. Met het wegvallen van de defensieve functie, ontwikkelden veel verdedigingswerken zich onder meer tot stille afgelegen natuurgebiedjes of drukbezochte toeristische trekpleisters. Andere verdedigingswerken kregen een woon- of werkbestemming. Dit betekent dat ook de beplanting in de loop der tijd nieuwe functies en vormen kreeg. Beplantingen op verdedigingswerken herbergen momenteel vaak tal van cultuurhistorische, ecologische, landschappelijke en recreatieve waarden.

Bij de restauratie van vestingsteden in het verleden en de herinrichting van de verdedigingslinies op dit moment, gingen en gaan er soms stemmen op om de aanwezige beplantingen te verwijderen in de veronderstelling dat hiermee de oorspronkelijke situatie hersteld zou worden. Een veel gehoorde opvatting is immers dat verdedigingswerken oorspronkelijk kaal waren. In de meeste gevallen hebben deze werken echter lange tijd ingenieuze militaire beplantingen gekend. Met het binnenkort te verschijnen boek 'Beplantingen op verdedigingswerken' (Uitgeverij Matrijs, 2012) wordt de aanwezige kennis over de historische beplantingen en het beheer van beplantingen op verdedigingswerken toegankelijk gemaakt voor terreineigenaren, natuurbeheerders, beleidsmakers, bestuurders, ontwerpers en anderen die zich met forten, vestingwerken en linies bezighouden. Op het middagsymposium wordt het boek gepresenteerd en worden er presentaties gegeven over enkele thema's uit het boek.

Loevestein buitengracht (foto Ido Borkent)Naarden vesting