Skip to main content

Ketelwald: het verleden in het heden; Oude boselementen komen weer tot leven

11 april 2013

In dit project worden de historische elementen in het Ketelwald in kaart gebracht en beleefbaar gemaakt.

Het Ketelwald, bestaande uit het Nederrijkswald en het Reichswald, is een bosgebied ten zuidoosten van Nijmegen. Dit bosgebeid heeft een zeer rijke historie. Het Ketelwald werd al door de Romeinen bewoond en gebruikt en kent sindsdien een bewogen geschiedenis. In het Ketelwald zijn nog tal van relicten van menselijke bewoning en menselijk gebruik te vinden, zoals Romeinse wegen, oude grenswallen of veekeringen, leemkuilen, hakhoutrestanten, bomkraters en loopgraven uit de Tweede Wereldoorlog, grensbomen, verdedigingsschansen, lanen en zelfs een Romeins waterwerk. Veel van deze historische elementen waren al bekend, maar zijn de laatste jaren in de vergetelheid geraakt. Een deel van de elementen is zelfs nog onontdekt. Dit heeft vaak tot gevolg dat in het beheer verkeerde beslissingen worden genomen en waardevolle elementen onbewust beschadigd raken. In het project ‘Ketelwald: het verleden in het heden’ worden deze elementen ik kaart gebracht en beleefbaar gemaakt. Terreinbeheerders zoals Staatsbosbeheer kunnen dan in hun beheer rekening houden met de in het bos aanwezige elementen. Zo wordt bijvoorbeeld voorkomen dat historische elementen beschadigd raken bij bijvoorbeeld houtoogstwerkzaamheden. Een deel van de elementen zal ook weer ‘zichtbaar’ worden gemaakt, zodat de omwonenden en recreanten de geschiedenis van de streek weer kunnen beleven. Wat minstens zo belangrijk is, zijn de verhalen achter de elementen. In een deskstudie probeert Probos de ontstaansgeschiedenis (oorsprong en functie) van de elementen in beeld te brengen.

De eerste fase van dit project richt zich op het verzamelen van informatie over en het in kaart brengen van de historische elementen in het Ketelwald. In het project wordt gebruik gemaakt van innovatieve technieken waarbij luchtfoto’s uit het zogenaamde Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN) worden geanalyseerd. Hiermee worden (vaak subtiele) hoogteverschillen in het landschap in kaart gebracht. Op deze wijze kunnen elementen worden gevonden die in het veld niet of nauwelijks zichtbaar zijn. De bestudering van de AHN wordt uitgevoerd door Archeologisch Adviesbureau RAAP. De resultaten van deze AHN-studie worden aangevuld met veldinventarisaties, die worden uitgevoerd door Chris Rövekamp, ondermeer verbonden aan Stichting Bronnen - Centrum voor de verspreiding van inheemse houtige gewassen. Stichting Probos probeert door middel van deskstudie achtergrondinformatie te verzamelen over de historische boselementen in het Ketelwald. De resultaten van de AHN-studie, veldinventarisatie en deskstudie worden vervolgens door Probos geclusterd en gedigitaliseerd. Via een database worden de gegevens toegankelijk gemaakt voor beheerders. In de tweede fase van het project worden enkele belangrijke historische elementen hersteld. Dit gebeurd in samenwerking met Staatsbosbeheer.

Stichting Probos verzorgt de projectcoördinatie en communicatie van het project. Via persberichten, artikelen en bijeenkomsten (excursies, presentaties) zullen de resultaten van dit project worden verspreid onder terreinbeheerders, overheidsinstanties, lokale bewoners en andere belanghebbenden.

Informatie

uitvoerder(s): Mark Vonk en Martijn Boosten
opdrachtgever(s): Gemeente Groesbeek, de Provincie Gelderland, Staatsbosbeheer en het Prins Bernhard Cultuurfonds
periode van uitvoering: 2007 - 2008

Resultaten

verslagen:
in de pers:


logos ketelwald

cultuurhistorie