Bosberichten 1987 - 1991

Bosbouw, handel Nederlands hout, verwerking daarvan, invoer van rondhout en houtprodukten, verwerking van die import, het zijn verschillende belangen die niet altijd schouder aan schouder marcheren of, als ze dat al doen, nogal eens uit de pas lopen. Toch horen al deze aspekten van de bedrijfskolom hout in één kader thuis: De voorziening van ons land met hout en houtprodukten. Dit is een nationaal belang. Dat is ook door onze overheid erkend, zoals duidelijk bleek uit een brief van de minister van Economische Zaken van mei 1983 aan de Tweede Kamer. Het was een brief die handelt over onze toekomstige houtvoorziening, een brief die de aanzet gaf tot een mogelijk integrale aanpak van onze houtvoorziening. Die houtvoorziening vraagt een houtstrategie.

Veel Nederlands hout komt uit beplantingen langs wegen, kanalen en grenzen van landbouwpercelen, ook wel "lijnbeplantingen" genoemd. Hun aandeel in onze totale nationale houtoogst is, naar schatting, ongeveer 15%, maar voor loofhout is dat zeker 40%. In het Meerjarenplan Bosbouw wordt gesproken over een drastische opvoering van de produktie in weg- en grensbeplantingen, ook al door uitbreiding van het areaal. Daarbij is een belangrijke rol aan populieren toegedacht.

De recente bosinventarisatie in Nederland toonde aan dat het areaal eikenbos in ons land sterk is toegenomen, veel meer dan men had verwacht. In de bosbouw scoort de eik kennelijk erg hoog. Men zegt dat de eik in Nederland thuishoort en dat zijn hout zeer waardevol is. Het eerste is ongetwijfeld waar maar geldt daarom nog niet voor alle gronden overal in het land. Het tweede is al evenzeer waar maar ook is zeker dat veel eikehout allerminst waardevol is! We gingen een kijkje nemen in Frankrijk, een uitgesproken eikenland, een land waar men de eik "de koning van het bos" noemt.

Op 16 februari j.l. heeft de Tweede Kamer in het kader van een Uitgebreide Commissie Vergadering over het Meerjarenplan Bosbouw vergaderd. Na een lange periode van voorbereiding, van beleidsvoornemens en discussies daarover, was dan eindelijk het Meerjarenplan in een fase van definitieve besluitvorming gekomen. Over een enkele motie moet nog worden gestemd. In dit Bos en Hout Bericht een terugblik op het debat in de Tweede Kamer en hier en daar opmerkingen over wat er nu verder moet gebeuren.

Een opleving van de houtbranche? In 1986 berichtten wij al over de nieuwste stand van zaken rond de handel en verwerking van meranti. Er waren toen aanwijzingen die er op duidden dat het binnenlandse verbruik en de export aan het stijgen waren. Nu de jaarcijfers 1986 van het Centraal Bureau voor de Statistiek over de buitenlandse handel bekend zijn geworden kan de balans worden opgemaakt. Bijna alle houtsoortcategorieën laten een stijging van de netto-invoer zien. Is dit een teken voor het begin van een opleving van de houtbranche of steekt er meer achter? De huidige cijfers manen vooralsnog tot voorzichtigheid. In 1987 zal moeten blijken of er inderdaad sprake is geweest van een gestegen binnenlandse afzet.

Bos en hout. Twee sterk met elkaar verbonden begrippen. De Stichting Bos en Hout heeft daarover in haar Berichten al vele malen geschreven. Niet vaak genoeg kan het belang van die relatie worden onderstreept. Tot voor kort werden voornamelijk de gevolgen van structurele ontwikkelingen in de bosbouw voor de houtverwerkende industrie belicht, zoals bijvoorbeeld de consequenties van het Meerjarenplan Bosbouw. Het omgekeerde, de gevolgen van structurele veranderingen bij de houtverwerking voor de bosbouw, bleef tot nu toe onderbelicht. Over deze laatste relatie gaat dit bericht.