Toekomstbestendig bosbeheer

Probos houdt zich al jaren bezig met (het beheer van) hakhout en is gevraagd om een veldwerkplaats te begeleiden over hakhoutbeheer.

In 2008 wordt in Nijmegen het wereldkampioenschap wielrennen voor studenten georganiseerd. De marathon mountainbiken maakt hier onderdeel van uit.

Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, Prorail en gemeente Nijmegen hebben in het kader van Natura 2000 een heideherstelplan opgesteld voor de westzijde van het Nederrijkswald. Dit plan voorziet in beheermaatregelen om de kenmerkende flora en fauna van heideterreinen te versterken.

Nederland heeft talloze archeologische schatten verborgen in de bodem. Deze kunnen worden bedreigd door natuurontwikkelingsprojecten, waarbij de bodem wordt verstoort.

De forten van de Nieuwe Holladnse Waterlinie kenden in de 19e eeuw uitgebreide beplantingen van hakhout, opgaande bomen en hagen. Deze beplantingen dienden ondermeer ter camouflage van de forten en als barrière tegen aanvallers.

Veel onderdelen (forten en werken) van de Grebbelinie zijn tegenwoordig begroeid met bomen en struiken. Stichting Probos heeft in 2007 in opdracht van de Provincie Utrecht een quick scan uitgevoerd naar de historische waarde van de beplanting op de Grebbelinie.

In september 2009 dient de provincie Gelderland het ontwerp beheerplan Natura 2000 (N2000) voor de Veluwe gereed te hebben. In de aanloop naar het voorontwerp beheerplan is Stichting Probos gevraagd de perspectieven voor het bosbeheer op te Veluwe in kaart te brengen.

Probos heeft veel kennis en ervaring opgedaan met duurzaamheidsaspecten rondom mountainbiken in het algemeen en mountainbikeroutes in het algemeen.

In dit project worden de historische elementen in het Ketelwald in kaart gebracht en beleefbaar gemaakt.

De laatste jaren komt er steeds meer aandacht voor onze cultuurhistorie, waaronder ons militaire verleden. Ook de Grebbelinie, één van de bekendste verdedigingslinies van Nederland, staat volop in de belangstelling.

Mountainbiken is al geruime tijd een hot item onder bos- en natuurbeheerders, alhoewel de scherpe kantjes er af lijken te zijn. Er was echter lange tijd onvoldoende kennis over dit onderwerp.

De houtprijzen lijken wel wekelijks te stijgen, maar niemand weet precies waar dit door veroorzaakt wordt. Hierdoor is ook niet duidelijk of deze hoge prijzen structureel zijn of weer snel zullen dalen.

De minister heeft in een brief aan de Tweede Kamer geschreven dat hij voornemens is om de herplantplicht af te schaffen. Hij is namelijk van mening dat andere wetgeving, zoals de Wet op de Ruimelijke Ordening voldoende waarborgen biedt voor de instandhouding van ons bosareaal.

Met als uitgangspunt ‘behoud door ontwikkeling’ wordt door een groot aantal partijen aan de toekomst van de Nieuwe Hollandse Waterlinie gewerkt. Hierbij wordt een transformatie van de bestaande structuur niet uit de weg gegaan.

In 1999 en 2000 zijn op diverse plekken in Flevoland energieplantages aangelegd met wilg en populier (in totaal ca. 45 ha). Doel van deze plantages is om ervaring op te doen met de aanleg en het beheer van energiebeplantingen op semi-praktijkschaal.

In deze studie is gekeken naar de mogelijkheden voor het gebruik van biomassa voor energieopwekking in de regio Beekbergse Poort. Hierbij is rekening gehouden met de verschillende waarden in het gebied en de bestaande mogelijkheden voor biomassateelt. In dit inleidende hoofdstuk wordt de locatie van het projectgebied en de opbouw van het rapport aangegeven.

Sinds de jaren negentig van de vorige eeuw richten veel beheerders hun beheer sterker op de natuurfunctie dan voorheen, waarbij het naast natuurlijkheid vooral gaat om het verhogen van de biodiversiteit, m.a.w. het verbeteren van de leefomgeving van zoogdieren, insecten, amfibieën, reptielen en vogels.

Probos gaat in samenwerking met Het Geldersch Landschap in de reeks praktijkboeken het derde boek schrijven over het beheer van cultuurhistorische elementen in bos- en natuurterreinen. Eerder zijn al verschenen ‘Hakhout; suggesties voor het beheer’ en ‘De aanleg van geïntegreerde bossen’. Het nieuwe boek zal verschijnen bij drukkerij Waanders.

Op initiatief van Stichting Shell Research en Stichting Probos is in de periode van januari 2004 tot en met december 2007 een stuurgroep van markt- en kennispartijen actief geweest. De stuurgroep had als doel, het genereren en selecteren van ideeën voor nieuwe bedrijvigheid op het vlak van productie, inzameling, logistiek en voorbewerking van biomassa, alsmede het vroegtijdig inschatten van de effecten daarvan op economie, maatschappij en milieu. Dit zg. BUS-consortium bestond uit vertegenwoordigers van Shell Nederland, Shell Global Solutions, Stichting Shell Research, Stichting Probos, Wageningen Universiteit afdeling bosbouw, WUR-Agrotechnology & Food Innovations, het WUR-Landbouw Economisch Instituut en ECN.

Doel van de werkgroep is het vergroten van het draagvlak voor bos en bosbeheer door voorlichting, betere communicatie en door meer bekendheid te geven aan het bos en bosbeheer aan (1) het brede publiek, (2) door ondersteuning en een handreiking te bieden aan terreinbeheerders/boseigenaren in hun communicatie naar de buitenwereld, en (3) aan andere sectoren in de samenleving die een raakvlak hebben met het bos. PR voor het bos dus. Dit trachten we te bereiken door het initiëren en (laten) uitvoeren van projecten via externe financiering. Haalbare doelen formuleren en zo concreet mogelijk aan de slag. Probos levert de secretaris voor deze werkgroep. Deelnemers: Jos Jansen, Mirjam Wagteveld, Francis Schennink, Henny Kromhout, Nico Leek, Nienke Welle, Loek Treep, Piet Bakker (voorzitter), Leen Kuiper (secretaris).

Informatie

uitvoerder(s): Leen Kuiper
periode van uitvoering: 2004 - 2005